Kopalnia Nochten. Elektrownia Boxberg.

Kopalnia Nochten. Elektrownia Boxberg. Degradacja i rekultywacja środowiska.

Tematem wiodącym wczorajszej wycieczki były parki. Dziś skupiliśmy się na: górnictwie, energetyce i  ochronie środowiska. Trasę wyznaczyliśmy w obrębie Łuku Mużakowa, a dokładniej części leżącej po stronie niemieckiej w pobliżu miejscowości Weißwasser. Łuk Mużakowa jest ciągiem wzniesień morenowych, powstałych w wyniku przesuwania się lodowca. Jest to też teren, gdzie występują bogate złoża węgla brunatnego.

Odkrywkowa kopalnia węgla brunatnego w Nochten znajduje się ok. 20 kilometrów od granicy polsko-niemieckiej.  Prace nad odkrywką rozpoczęły się już w 1960 roku. Głównym odbiorcą urobku jest elektrownia Boxberg oraz koksownia Briketfabrik Schwarze Pumpe. Elektrownia Boxberg oraz otaczające je kopalnie odkrywkowe od dawna są kluczowe dla zaopatrzenia w energię Niemiec. Elektrownia jest obecnie drugą co do wielkości w Niemczech. Elektrownia emituje szereg szkodliwych substancji i gazów cieplarnianych, wg danych z 2013 roku samego CO2 prawie 22 mln ton, co daje jej piąte miejsce wśród największych trucicieli w Unii Europejskiej. Niemcy deklarują się jako najwięksi zwolennicy ochrony klimatu, a tymczasem zużywają najwięcej węgla brunatnego do produkcji energii spośród wszystkich krajów UE.
W 2014 roku wydobycie węgla brunatnego w Niemczech wyniosło 178,2 mln ton a w Polsce 63,7 mln ton. Dodajmy jeszcze, że to bardziej brudne paliwo niż węgiel kamienny. Ma więcej zanieczyszczeń, pozostawia więcej popiołu i tylko około połowa jego masy to pierwiastek węgla. Na szczęście wg meteorologów kierunki wiatrów w ostatnich latach zmieniają się i wiatry zachodzie stanowią obecnie ok 25 %.

Pomimo dużej ingerencji w środowisko naturalne Niemcom nie brak koncepcji na zagospodarowanie terenów po wyrobiskach i hałdach, jak również „integrują” obecne tereny kopalniane z turystyką i rekreacją. Przykład takiego działania – poprzednia wycieczka do Zittau (Żytawa).

Nieopodal  Weißwasser na wzgórzu Schweren wybudowano wieżę widokową. Powstała ona w ramach „Centrum Porozumienia i Ochrony Przyrody Weißwasser” (KNW Weißwasser) do którego należy również budynek z wystawą informującą o kopalni odkrywkowej Nochten i Reichwalde, elektrowni Boxberg i działalności rekultywacyjnej kopalni.

Wzdłuż wyrobiska ciągnie się asfaltowa ścieżka rowerowa z kilkoma punktami widokowymi, z których można „podglądać” prace w kopalni. W pobliżu miejscowości Nochten w ramach rekultywacji terenu zrobiono Park Głazów Narzutowych  (Lausitzer Findlingspark Nochten). Charakterystycznym i dominującym elementem parku jest ok. 6000 głazów narzutowych wydobytych w czasie trwania eksploatacji pobliskiej kopalni. Głazy pochodzą z różnych okresów geologicznych a znalazły się tu w wyniku przesuwania się lodowca.

Kolejnym przykładem rekultywacji terenu jest jezioro Bärwalder See utworzone w miejscu wyrobiska. Napełnianie zbiornika wodą rozpoczęło się w 1997 i miało zakończyć się  2007. Jednak z powodu niskich opadów deszczu, proces ten trwał do kwietnia 2009 roku, kiedy to wody jeziora spiętrzono do 125 m n.p.m. Zgodnie z koncepcją utworzono port dla 90 łódek, liczne miejsca kąpielowe, kemping, marine, domki letniskowe, informację turystyczną. Od 2005 roku nad jeziorem organizowany jest Licht-Klang-Festival transNATURALE  – festiwal światła i dźwięku.

Przejechaliśmy 64 km. Mapa w nowym oknie lub ślad trasy dostępny pod GoogleEarth.